Szkoła Żeglarstwa Szekla
  • Wstęp

    Podczas wchodzenia na jacht, należy pamiętać o bezpieczeństwie. Tak jak po wejściu do samochodu trzeba zapiąć pasy, tak samo na jachcie obowiązują określone zasady bezpieczeństwa, które mogą zapobiec niechcianej tragedii. Dotyczą one załogi, dlatego bardzo ważne jest, aby każdy z jej członków był zapoznany z zasadami bezpieczeństwa i pierwszej pomocy.

    Istotna jest troska o higienę i własny stan zdrowia. Przeziębienie czy grypa mogą skutecznie zrujnować cały rejs lub spowodować jego przedwczesne zakończenie. Adekwatny do warunków atmosferycznych ubiór to dodatkowy aspekt, który znacznie zmniejsza ryzyko przeziębienia. Odpowiednie, dostosowane do warunków atmosferycznych nawodnienie organizmu stanowi ważny element przygotowania do rejsu. Dorosły człowiek powinien wypijać dziennie minimum 1,5 litra wody. W czasie wzmożonego wysiłku fizycznego, gdy temperatura powietrza jest wysoka, zapotrzebowanie organizmu na wodę gwałtownie rośnie, nawet do 3 litrów.

    Niesienie pomocy to obowiązek każdego, kto przebywa na terytorium Polski. Za nieudzielenie jej grozi kara pozbawienia wolności do lat trzech. Warto znać kilka podstawowych zasad z tego zakresu. Na wodach Krainy Wielkich Jezior Mazurskich za zabezpieczenie medyczne odpowiada MOPR (Mazurskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe). Jest to jednostka włączona do państwowego systemu ratownictwa medycznego.

    Jeżeli podczas żeglugi zobaczysz osobę lub inny jacht w stanie zagrożenia, masz obowiązek niezwłocznie wezwać służby ratownicze. Najlepiej zadzwonić pod mazurski numer ratunkowy 601 100 100 lub 999. Istnieje również krajowy numer ratunkowy 112, ale dzwoniąc pod ten numer często czas uzyskania pomocy, bywa znacznie wydłużony.

Podczas wchodzenia na jacht, należy pamiętać o bezpieczeństwie. Tak jak po wejściu do samochodu trzeba zapiąć pasy, tak samo na jachcie obowiązują określone zasady bezpieczeństwa, które mogą zapobiec niechcianej tragedii. Dotyczą one załogi,...

czytaj więcej

  • Środki bezpieczeństwa znajdujące się na jachcie

    Każdy jacht powinien być wyposażony w odpowiednie środki bezpieczeństwa. Sternik lub osoba prowadząca jacht ma obowiązek przed rozpoczęciem rejsu: sprawdzić ich ilość i stan, poinformować załogę, gdzie się znajdują oraz jak z nich korzystać. Środki bezpieczeństwa możemy podzielić na trzy grupy:

    • ratunkowe
    • asekuracyjne
    • zabezpieczające

    Podstawowe środki ratunkowe to:

    • pas ratunkowy lub kamizelka ratunkowa
    • koło ratunkowe
    • tratwa ratunkowa

    Największym niebezpieczeństwem podczas żeglugi jest możliwość wypadnięcia za burtę, dlatego ważne jest, aby osoby nieumiejące pływać miały na sobie (podczas żeglugi) prawidłowo założone kamizelki ratunkowe. Dla każdego członka załogi kamizelka ratunkowa powinna być dobrana według wagi tak, aby jej wyporność była odpowiednia, czyli umożliwiająca mimowolne unoszenie się na wodzie. Specjalny kołnierz kamizelki ratunkowej zapewnia prawidłowe wynurzenie głowy i utrzymuje usta i nos nad powierzchnią wody. Należy pamiętać o zapięciu dolnego paska kamizelki (między nogami). Bez niego kamizelka nie zapewni wynurzenia głowy. Kamizelki ratunkowej nie nosimy pod pokładem, ponieważ w razie wywrotki jachtu uniemożliwia ona nam wypłynięcie ze środka.

    Coraz bardziej popularne stają się pneumatyczne kamizelki ratunkowe, które nie ograniczają swobody ruchów, a jednocześnie pełnią funkcję szelek bezpieczeństwa. Kamizelka pneumatyczna napełnia się powietrzem przy kontakcie z wodą.

    Koło ratunkowe to pływak w kształcie koła lub podkowy, wykonany z nietonącego materiału. Jest to wymagany element wyposażenia jachtu. To pierwszy ze środków ratunkowych, który powinien być podany poszkodowanemu w wodzie. Ważne, żeby koło było zawsze przygotowane do natychmiastowego użycia. Rzucając tonącemu koło ratunkowe, należy szczególnie uważać, żeby nie uderzyć bezpośrednio w niego oraz rzucić na odległość na tyle bliską, aby mógł on swobodnie do niego dopłynąć. Ponieważ koło ma większy dryf niż człowiek zanurzony w wodzie, rzucamy je na nawietrzną od tonącego.

    Tratwa ratunkowa jest wyposażeniem jachtów pływających po morzach, nie jest stosowana na wodach śródlądowych. Przechowywana jest w specjalnym pojemniku i ulega napełnieniu po wyciągnięciu linki przymocowanej do pojemnika. Dzięki namiotowi, który powstaje, chroni rozbitków przed warunkami atmosferycznymi, a dodatkowym jej wyposażeniem jest jedzenie, woda pitna, apteczka oraz środki pirotechniczne do wzywania pomocy.

    Wszystkie środki ratunkowe powinny być opisane w sposób który pozwala na szybką identyfikację, tj.: nazwa, numer rejestracyjny i port macierzysty jachtu.

    Do środków asekuracyjnych należą:

    • pas (szelki) bezpieczeństwa
    • linka asekuracyjna
    • kamizelka asekuracyjna

    Pas (szelki) bezpieczeństwa używane są najczęściej podczas pływania na morzu. Składają się z zapinanego pasa, szelek naramiennych i linek, które zakończone są karabińczykami. Linki z karabińczykami zaczepia się do stałych elementów jachtu, zabezpieczając się w ten sposób przed wypadnięciem za burtę. Pas bezpieczeństwa to najskuteczniejsza ochrona przed wypadnięciem za burtę w trudnych warunkach pogodowych i przy wysokiej fali. Na jachtach mieczowych rzadko stosowana ze względu na ryzyko utknięcia pod jachtem po wywrotce.

    Linka asekuracyjna jest to improwizowany pas bezpieczeństwa. Może to być zwykła lina związana między łopatkami na kształt szelek. Zapewnia skuteczne i bezpieczne poruszanie po jachcie.

    Kamizelka asekuracyjna przeznaczona jest dla osób, które potrafi ą pływać. Ułatwia unoszenie się na wodzie.

    Nie należy jej mylić z kamizelką ratunkową. Ze względu na brak kołnierza, którego zadaniem jest zabezpieczenie dróg oddechowych przed wodą, oraz niewielką wyporność, nie uratuje ona osoby niepływającej.

    Najbardziej popularnym środkiem zabezpieczającym jest lina bezpieczeństwa tzw. „lajflina” jest to mocna lina rozciągnięta wzdłuż pokładu służąca do zaczepiania pasów bezpieczeństwa podczas poruszania się po pokładzie.

    Ponadto na każdym jachcie powinna znajdować się apteczka ze standardowym wyposażeniem. Warto jednak pamiętać, aby dodać do niej krem przeciwsłoneczny, pincetę do wyciągania kleszczy, czy też płyn dezynfekujący.

Każdy jacht powinien być wyposażony w odpowiednie środki bezpieczeństwa. Sternik lub osoba prowadząca jacht ma obowiązek przed rozpoczęciem rejsu: sprawdzić ich ilość i stan, poinformować załogę, gdzie się znajdują oraz jak z nich korzystać....

czytaj więcej

  • Ogólne zasady bezpieczeństwa

    Przed rozpoczęciem rejsu sternik zobowiązany jest do dokładnego sprawdzenia jednostki pod względem wyposażenia i odpowiedniego jej przygotowania. Szczególnie należy sprawdzić:

    • mocowania olinowania ruchomego i stałego;
    • pracę i chłodzenie silnika;
    • liczbę i stan kamizelek ratunkowych ‒ ich ilość musi być jednakowa lub większa niż ilość osób znajdujących się na jachcie;
    • inne środki bezpieczeństwa – na jachtach śródlądowych wymagane są: koło ratunkowe, gaśnice (na jachcie do 10 m jedna, 10-15 m dwie, powyżej 15 m – trzy sztuki), odbijacze, bosak i apteczka;
    • jeżeli jacht jest zarejestrowany, to w dowodzie rejestracyjnym podana jest dopuszczalna liczba osób – nie wolno jej przekroczyć.

    Poruszanie się na jachcie

    Jacht unosi się na wodzie, dlatego każdy ruch wykonywany na nim będzie warunkować przechył jednostki. Na jachtach balastowych nie ma to dużego znaczenia, ale na małym jachcie mieczowym, nieoczekiwana zmiana pozycji członka załogi może spowodować wywrotkę jachtu. Zaleca się, żeby podczas żeglugi w trudnych warunkach załoga siedziała w wyznaczonych miejscach w kokpicie.

    Na jachcie należy poruszać się po burcie nawietrznej stosując zasadę: ,,Jedna ręka dla siebie, druga dla jachtu”. Wówczas zawsze zachowana jest asekuracja i żadna fala lub przechył, nie stwarza zagrożenia wypadnięcia za burtę. Natomiast drugą ręką możemy wykonywać niezbędne czynności lub realizować polecenia sternika.

    Współpraca sternika z załogą

    Ze względów bezpieczeństwa ważne jest po pierwsze, żeby załoga wykonywała polecenia bez zwłoki. Po drugie ważne jest, żeby między sternikiem a załogą była ciągła komunikacja: sternik wydaje polecenia głośno, wyraźnie i precyzyjnie. Załogant, którego dotyczyło polecenie powtarza je (tak, żeby sternik wiedział, że je usłyszał), na koniec załogant melduje, że wykonał zadanie.

    Zwiększamy swoje bezpieczeństwo poprzez:

    • Śledzenie prognozy pogody ‒ przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych nie opuszczamy portu.
    • Obserwowanie warunków pogodowych na wodzie ‒ szczególnie uważać na szkwały.
    • Refowanie żagli – zmniejszanie ich powierzchni.
    • Zachowanie porządku na jachcie – porządek zmniejsza ryzyko potknięcia czy zaplątania się w liny.
    • Stosowanie środków ratunkowych i asekuracyjnych.
Przed rozpoczęciem rejsu sternik zobowiązany jest do dokładnego sprawdzenia jednostki pod względem wyposażenia i odpowiedniego jej przygotowania. Szczególnie należy sprawdzić: mocowania olinowania ruchomego i stałego; pracę i chłodzenie...

czytaj więcej

  • Sytuacje awaryjne

    Służby ratownicze i metody wzywania pomocy

    Wypływając na wodę warto zawczasu sprawdzić jakie służby ratownicze działają na danym akwenie. Na Mazurach jest to Mazurskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (MOPR), na pozostałym obszarze kraju Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (WOPR). Na morzu – na akwenie polskiej strefy odpowiedzialności – akcjami ratowniczymi zajmuje się Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa, określona międzynarodowym skrótem SAR (Search and Rescue) wspierana przez Marynarkę Wojenną.

    Metody wzywania pomocy:

    • telefon komórkowy
      Policja – 997
      Straż pożarna – 998
      Pogotowie ratunkowe – 999
      WOPR – 985
      MOPR – 984
      numer ratunkowy na wodzie (WOPR i MOPR) – 601 100 100;
    • symetryczne unosić i opuszczać wyprostowane i rozłożone ręce;
    • zataczać kręgi światłem lub flagą;
    • dym lub ogień na jachcie;
    • czerwona flara lub raca;
    • sygnał dźwiękowy (powtarzające się długie dźwięki lub uderzenia w dzwon);
    • sygnał MaydayMaydayMayday nadawany przez radiotelefon;
    • kwadratowa flaga i umieszczona nad nią lub pod nią kula;
    • sygnał S.O.S latarką lub gwizdkiem. ***---***

    Sztrandowanie

    Sztrandowanie to zamierzone wejście statku (jachtu) na piaszczysty brzeg lub mieliznę. Jest to manewr mający na celu uratowanie statku przed zatonięciem lub rozbiciem, stosowany na przykład przy poważnych uszkodzeniach jednostki.

    Na jachtach balastowych sztrandowanie jest zgodnie z polskim prawem uznawane za wypadek, natomiast na jachtach mieczowych za zwykły manewr. Pływając niewielkim jachtem mieczowym warto schronić się na brzegu nie tylko w wypadku awarii, ale np. przed nadchodzącą burzą.

    Pożar na jachcie

    Jacht powinien być wyposażony w środki przeciwpożarowe np.: gaśnica, koc gaśniczy. Jednak w związku z wyposażeniem jednostki w instalację gazową należy zachować szczególną ostrożność podczas jej obsługi. Najczęstszą przyczyną pożarów jest niedbalstwo załogi, nieumiejętne obchodzenie się z instalacją gazową oraz palenie wyrobów tytoniowych na pokładzie jachtu.

    W przypadku pożaru instalacji gazowej pierwszą czynnością, jaką powinniśmy wykonać, jest zakręcenie butli z gazem. Gaz znajdujący się w przewodach szybko się wypali i odetnie materiał palny pożaru.

    Wiatr wiejący w stronę pożaru dostarczając dodatkowego tlenu podsyca ogień. W wypadku zaprószenia ognia należy podjąć próbę ugaszenia oraz niezwłocznie wezwać służby ratownicze. O ile jest to możliwe, trzeba zapobiec rozprzestrzenianiu się pożaru. Jeżeli w trakcie żeglugi pojawi się na pokładzie pożar należy obrać taki kurs, który opóźni rozprzestrzenianie się ognia po okręcie:

    • pożar dziobu – przechodzimy do kursu pełnego;
    • pożar na lewej burcie – przechodzimy do półwiatru prawego halsu;
    • pożar na prawej burcie – przechodzimy do półwiatru lewego halsu;
    • pożar rufy – przechodzimy do kursu ostrego.

    W przypadku pożaru jachtu w porcie, po wezwaniu służb ratowniczych, w miarę możliwości zaleca się odstawienie od niego sąsiadujących jednostek.

    Ogień oraz wysoka temperatura mogą wywołać poparzenia, dlatego podczas prób gaszenia pożaru wymagana jest szczególna ostrożność, z zachowaniem własnego bezpieczeństwa.

    Jak postępować w przypadku oparzenia dowiesz się w części „Ratownictwo ogólne”.

    Wywrócenie się jachtu żaglowego

    Za prawidłowy przebieg akcji ratowniczej odpowiedzialny jest sternik lub osoba prowadząca jacht. Podczas takiej akcji najważniejszy jest spokój oraz bezwzględne stosowanie się do poleceń sternika. Cała załoga powinna wiedzieć czy jacht, na którym pływają po wywróceniu tonie, czy też utrzymuje się na wodzie. Jest to bardzo ważne, ponieważ jacht unoszący się na wodzie może posłużyć jako tratwa, natomiast od jachtu który tonie, należy odpłynąć na bezpieczną odległość.

    Każda wywrotka jest niespodziewana, następuje szybko i nie pozostawia czasu do namysłu nad działaniami, dlatego w każdej sytuacji należy bezwzględnie respektować polecenia sternika. W przypadku wywrotki, jeżeli nie ma możliwości samodzielnego postawienia jednostki, ważne jest, aby wezwać pomoc tak wcześnie, jak tylko jest to możliwe.

    Większość jachtów po wywróceniu nie tonie (a przynajmniej nie od razu). Tuż po zajściu ważne jest odliczenie załogi oraz sprawdzenie czy nikt nie jest ranny i nie potrzebuje pomocy. Wówczas mamy pewność, że nikt z załogi nie utonął. Zdarzyć się może również, że po wywrotce jachtu znajdziemy się w wodzie przykryci żaglem, dlatego każdy powinien być przygotowany do takiej sytuacji. Po odliczeniu się załogi, jeżeli nasz jacht jest jednostką otwarto-pokładową, powinniśmy zadbać, aby nie zrobiła „grzyba” czyli obrotu masztem w stronę dna. W tym celu należy zabezpieczyć jego top, podkładając np. koło lub podkowę. Nie ma sensu wykonywania tej czynności na ciężkich jednostkach kabinowych, ponieważ koła ratunkowe mają mniejszą wyporność niż ciężar dużego masztu. Jeżeli wiemy, że pomoc jest wezwana i czas oczekiwania jest kwestią chwili, a członkowie naszej załogi są bezpieczni i sprawni, możemy przygotować jacht do holowania.

    W dalsze rejsy zaleca się pływać przynajmniej w dwie jednostki. Powoduje to, że jesteśmy wzajemnie asekurowani i możemy liczyć na szybką pomoc w przypadku awarii lub wywrotki.

    Człowiek za burtą

    Szczegółowe komendy oraz postępowanie w przypadku wypadnięcia człowieka za burtę opisane zostały w rozdziale Teoria manewrowania.

    Pamiętajmy, że im zimniejsza woda, tym mniej mamy czasu na akcję ratunkową, a człowiek znajdujący się w wodzie narażony jest na wychłodzenie. Czas przeżycia w wodzie można wydłużyć stosując w wodzie pozycje HELP lub CLINCH. Ograniczają one utratę ciepła. Jak postępować z osobami w stanie hipotermii dowiesz się w dalszej części rozdziału.

    Wyjmując poszkodowanego z wody należy szczególnie uważać, żeby samemu nie zostać do niej wciągniętym. Zamiast na siłę ciągnąć go do górny na śródokręciu zastanówmy się nad łatwiejszym rozwiązaniem, np. pomocy w przedostaniu się na rufę i użyciu drabinki rufowej do podebrania człowieka. Do tego zadania powinny być wyznaczone dwie silne osoby, które wzajemnie będą asekurowane. Jeżeli nie ma żadnej możliwości podjęcia człowieka na pokład, należy rozważyć możliwość wejścia do wody po niego, ale tylko wtedy, gdy istnieją ku temu odpowiednie warunki. Ratownika, który udaje się po poszkodowanego należy asekurować z pokładu, np. przez linę na której ratownik jest przywiązany. Do poszkodowanego podpływamy od tyłu chwytając go w taki sposób, aby nie krępował ruchów ratownika. Usta i nos poszkodowanego powinny znajdować się nad powierzchnią wody. Należy pamiętać, że osoba poszkodowana bez umiejętności pływania może nieświadomie podtapiać ratownika.

    Na małych jednostkach mieczowych zaleca się podbierać osobę z wody z burty nawietrznej, żeby zminimalizować przechył jachtu i możliwość wywrócenia jachtu podczas podejmowania człowieka.

    Płynąc na dużej jednostce mieczowo-balastowej, należy podejmować człowieka za burtą ze strony zawietrznej, ochroni to poszkodowanego od fali i wiatru. W praktyce jednak najważniejsze jest, aby manewr był BEZPIECZNY i SKUTECZNY.

    Jeżeli osoba podjęta z wody jest przytomna, należy zaprowadzić ją do ciepłego pomieszczenia. Zaleca się wymianę odzieży mokrej na suchą oraz okrycie kocami. Poszkodowany może dostać ciepłe napoje, należy również pamiętać o wsparciu psychicznym.

    Jeżeli osoba wyciągnięta z wody jest nieprzytomna postępujemy dalej zgodnie z algorytmem BLS.

Służby ratownicze i metody wzywania pomocy Wypływając na wodę warto zawczasu sprawdzić jakie służby ratownicze działają na danym akwenie. Na Mazurach jest to Mazurskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (MOPR), na pozostałym obszarze kraju Wodne...

czytaj więcej

  • Ratownictwo ogólne

    Zatrzymanie pracy serca

    Jeżeli mamy do czynienia z osobą, u której zatrzymała się praca serca, trzeba reagować natychmiast.

    Jako pierwszy przedstawiony jest ogólny schemat udzielania pomocy, a w dalszej części jego modyfikacje w poszczególnych przypadkach.

    Algorytm BLS (Basic Life Support)

    W pierwszej kolejności należy upewnić się, że udzielając pomocy sami jesteśmy bezpieczni.

    Drugą czynnością jest sprawdzenie przytomności pacjenta. W tym celu należy złapać oburącz za ramiona i delikatnie potrząsnąć, stosując również bodziec dźwiękowy np. pytając głośno „Halo, słyszysz mnie?”. Jeżeli poszkodowany nie reaguje, należy szukać oznak krążenia. (Uwaga na poziomie podstawowej pierwszej pomocy nie należy sprawdzać tętna. Tą procedurę zostawmy dla wykwalifikowanego personelu medycznego.)

    Należy niezwłocznie udrożnić drogi oddechowe, kładąc jedną rękę na czole pacjenta oraz dwa palce drugiej ręki na żuchwę tuż pod jego brodą i odchylić ku tyłowi. Cały czas trzymając drożne drogi oddechowe, przyłożyć własne ucho do twarzy poszkodowanego i szukać oznak krążenia, metodą czuję-widzę-słyszę. Metoda ta polega na obserwowaniu czy u pacjenta klatka piersiowa unosi się, nasłuchiwaniu szmerów powietrza wydobywających się z płuc oraz czuciu oddechu na swoim policzku. Ocena oddechu powinna trwać 10 sekund.

    – Jeżeli pojawiły się przynajmniej dwa oddechy należy zapewnić drożność dróg oddechowych i wezwać służby ratunkowe. Jeżeli nie jest „urazowy”, układamy go w pozycji bezpiecznej.

    – Jeżeli w tym czasie nie pojawiły się przynajmniej dwa oddechy, należy niezwłocznie wezwać służby ratownicze oraz przystąpić do resuscytacji krążeniowo-oddechowej.

    Resuscytację prowadzimy na twardym podłożu robiąc na zmianę: 30 ucisków klatki piersiowej i 2 oddechy ratownicze.

    Uciski klatki piersiowej wykonujemy układając swoje nadgarstki (jeden na drugim z palcami uniesionymi ku

    górze) na środku klatki piersiowej (dolna połowa mostka). Następnie uciskamy mostek tak, aby obniżył się o 5, nie przekraczając 6 centymetrów i zwolnić ucisk nie odrywając nadgarstków tak, by klatka wróciła do swojego kształtu. Uciski wykonujemy w tempie od 100 do 120 ucisków na minutę (w rytmie piosenki Bee Gees „Stayin’ alive”).

    Utrzymując drożne drogi oddechowe wykonujemy oddechy ratownicze metodą usta-usta. Ilość wdychanego powietrza powinna być równa normalnemu wydechowi, a czas podania jednego oddechu wynosić około jednej sekundy. Zaleca się, aby obserwować czy klatka piersiowa podczas wtłaczania powietrza się unosi. Jeżeli nie, należy poprawić drożność dróg oddechowych i zobaczyć czy w jamie ustnej nie ma ciała obcego. Usunięcie ciała obcego można wykonać tylko wtedy, gdy jest ono wyraźnie widoczne. Nie próbujemy ewakuować ciała za wszelką cenę. Jeżeli wydostanie go jest niemożliwe kontynuujemy podawanie oddechów.

    Czynność powtarzać:

    • do przyjazdu i przejęcia akcji przez służby ratownicze;
    • dopóki poszkodowany nie odzyska oznak krążenia (zacznie reagować, poruszy się, zacznie oddychać, kasłać);
    • do wyczerpania własnych sił.

    Osoby wyciągnięte z wody

    U osoby podtopionej lub wyjętej spod wody czy lodu należy resuscytację rozpocząć od 5 oddechów ratowniczych (również u osób które zostały duszone). Algorytm ten jest zmodyfikowany, ponieważ u wymienionych osób zatrzymanie krążenia nastąpiło najprawdopodobniej z przyczyn oddechowych (brak powietrza wymusił zatrzymanie pracy serca), dlatego ważne jest podanie pięciu oddechów ratowniczych przed przystąpieniem do ucisków klatki piersiowej. Takie samo założenie należy przyjąć w przypadku resuscytacji dzieci i niemowląt, dlatego resuscytacja ich opiera się na tym samym algorytmie co u osoby wyciągniętej z wody.

    Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji wyraźnie mówią o tym, że uciski klatki piersiowej są istotnym elementem reanimacji poszkodowanego. Po czterech minutach od zatrzymania krążenia w mózgu zachodzą nieodwracalne zmiany i szanse na całkowity powrót do zdrowia po NZK (nagłym zatrzymaniu krążenia) gwałtownie spadają. Jeżeli chodzi o oddechy ratownicze, to osoba która udziela pierwszej pomocy, może odstąpić od wentylacji. Jednak warto pamiętać, że w przypadku zatrzymania krążenia w mechanizmie oddechowym wentylacja poszkodowanego miałaby wyższy wpływ na przeżycie.

    Osoby urazowe

    Jeżeli mechanizm wypadku nie jest nam znany należy przyjąć, że poszkodowany może mieć uraz kręgosłupa. Na przykład wyciągając osobę nieprzytomną z wody zakładamy, że mogła ona uderzyć głową o dno lub kadłub jachtu, zatem po wyciągnięciu będzie traktowana jako osoba „urazowa”. W takim przypadku w trakcie dalszego udzielania pomocy należy stabilizować głowę i odcinek kręgosłupa szyjnego. Jeżeli mamy taką możliwość zakładamy kołnierz ratunkowy.

    Hipotermia to stan zaburzenia homeostazy organizmu, w którym temperatura ciała człowieka spada poniżej 35ºC.

    Śmierć organizmu może nastąpić, gdy temperatura ciała spanie poniżej 30ºC. Bezpośrednią przyczyną jest zimna woda, która powoduje znacznie większą niż powietrze utratę ciepła organizmu. Istnieją trzy etapy hipotermii.

    • Podrażnienie (płytka hipotermia)
    • Osłabienie (umiarkowana hipotermia)
    • Odrętwienie (głęboka hipotermia)

    Poszkodowanego w fazie podrażnienia należy natychmiast wyciągnąć z wody i umieścić w ciepłym pomieszczeniu. Zdjąć mokrą odzież i wymienić ją na suchą oraz okryć poszkodowanego suchym kocem, podając przy tym ciepłe i osłodzone napoje. Zabronione jest podawanie napojów z alkoholem. Powoduje on rozszerzanie naczyń krwionośnych, a w rezultacie większą utratę ciepła.

    Jeżeli poszkodowany jest w fazie osłabienia może nie rozumieć naszych poleceń, jego mowa może być bełkotliwa i może nie być w stanie poruszać się samodzielnie. Postępowanie z taką osobą jest takie samo jak powyżej, z taką różnicą, że nie należy mu podawać żadnych płynów i zostawiać samego bez opieki.

    Faza odrętwienia charakteryzuje się tym, że poszkodowany jest nieprzytomny. Źrenice są rozszerzone, a tętno niewyczuwalne. Takie objawy mogą prowadzić do śmierci. Wymagane jest natychmiastowe wezwanie pomocy i rozpoczęcie resuscytacji według schematu BLS. Po udanej reanimacji postępujemy jak wyżej.

    Opatrywanie ran

    Wszystkie krwawienia i rany powinny zostać opatrzone, szczególnie w warunkach panujących na jachcie. Opatrunek powinien być jałowy, miejsce zranienia zdezynfekowane specjalnym płynem. Jeżeli rana jest głęboka i występuje masywne krwawienie, należy zastosować opatrunek uciskowy w miejscu zranienia oraz jak najszybciej udać się do szpitala.

    Ciało obce w ranie powinno zostać unieruchomione i zabandażowane razem z odkażoną raną. Nie należy wyjmować przedmiotów głęboko wbitych w skórę. Wyjęcie ich może spowodować większe krwawienie. Po opatrzeniu należy niezwłocznie udać się do szpitala.

    Krwotok, czyli wyciek krwi spowodowany przerwaniem ciągłości tętnicy lub żyły, powinien być zaopatrzony opatrunkiem uciskowym w miejscu zranienia. Nie wolno zakładać opasek uciskowych przy tego typu krwawieniach.

    Złamanie poznać można po ograniczonym ruchu kończyny, przy którym towarzyszy silny ból. Złamania dzielą się na zamknięte i otwarte czyli te, które przerwały ciągłość tkanki skórnej.

    • Złamanie zamknięte zaopatrza się unieruchomieniem w pozycji zastanej zgodnie z regułą która mówi, że unieruchamiamy kość oraz dwa sąsiadujące z nią stawy (zasada Potta).
    • W przypadku złamania otwartego należy zastosować jałowy opatrunek taki sam jak przy ciele obcym, a następnie unieruchomić zgodnie z zasadą Potta. Do unieruchomienia może posłużyć nam chusta trójkątna lub bandaż.
    • Przy złamaniu kończyn górnych najprostszą metodą unieruchomienia jest przywiązanie kończyny do tułowia.
    • W przypadku kończyny dolnej, jeżeli nie mamy do dyspozycji szyn unieruchamiających, najlepszym rozwiązaniem będzie związanie obydwu nóg razem wypełniając przestrzeń pomiędzy nimi np. kocem.

    Zwichnięcie to naruszenie ciągłości powierzchni stawowych oraz towarzyszących więzadeł. Staw zmienił swoje miejsce. Staw oraz dwie sąsiadujące kości należy unieruchomić, a następnie udać się do szpitala. Można miejscowo zastosować zimny okład.

    Skręcenie to uszkodzenie torebki stawowej, ale staw wrócił na swojej miejsce. Postępowanie takie samo w przypadku zwichnięcia.

    Ukąszenia mogą być bardzo niebezpieczne, szczególnie dla osób uczulonych. W pierwszej kolejności należy ustalić czy poszkodowany jest uczulony. Jeżeli poszkodowany nie jest, należy usunąć żądło, a miejsce zranienia posmarować żelem łagodzącym obrzęk. Następnie monitorować stan poszkodowanego. Jeżeli poszkodowany jest uczulony należy niezwłocznie wezwać pomoc medyczną.

    Poparzenia

    Wyróżniamy cztery stopnie oparzeń w zależności od głębokości uszkodzenia tkanek:

    1º stopnień oparzenia obejmuje tylko naskórek. Charakterystyczne jest zaczerwienienie, lekki obrzęk skóry oraz bolesne pieczenie.

    2º stopień dotyczy oparzenia naskórka oraz powierzchownych warstw skóry właściwej. Czucie bólu w miejscu oparzenia wciąż jest zachowane, powstają pęcherze, których nie wolno przebijać.

    3º stopień oparzenia obejmuje całą warstwę skóry. Dochodzi wówczas do martwicy tkanki skórnej. Po wyschnięciu części objętej martwicą pojawiają się białe lub żółte strupy. Oparzenie trzeciego stopnia jest bardzo bolesne, ale z powodu zniszczenia nerwów zniesione jest czucie bólu w samym miejscu zranienia.

    4º stopień jest to skrajne zwęglenie tkanek. Obejmuje zwęglenie skóry, mięśni aż do kości.

    Algorytm postępowania w przypadku oparzenia.

    1. Upewnij się że jest bezpiecznie.
    2. Jeśli ubranie na poszkodowanym się pali lub tli – ugaś je. Do gaszenia najlepiej użyć niepalnego koca, którym okrywamy poszkodowanego.
    3. Wezwij pogotowie lub udaj się do szpitala, jeśli oparzenie jest rozlegle lub >2º.
    4. Zdejmij biżuterię z poszkodowanego – może ona być przyczyną obrzęków.
    5. Ochładzaj oparzoną część ciała czystą chłodną wodą (nie z jeziora lub morza) przez 10 do 20. minut.
    6. Po ochłodzeniu poczekaj, aż oparzona skóra wyschnie, następnie osłoń ją specjalnym opatrunkiem np. AQUA GEL, Hydro Gel, mokry opatrunek.
Zatrzymanie pracy serca Jeżeli mamy do czynienia z osobą, u której zatrzymała się praca serca, trzeba reagować natychmiast. Jako pierwszy przedstawiony jest ogólny schemat udzielania pomocy, a w dalszej części jego modyfikacje w...

czytaj więcej

Edukator rokuOpinie

  • Szanujemy Twój czas
  • Żeglarz jachtowy
  • Sternik Motorowodny
  • Jachtowy Sternik Morski
  • Testy egzaminacyjne (1300 pytań)
  • Darmowy dostęp on-line
  • Najwyższa jakość materiałów
  • Filmy Edukacyjne
  • Otrzymujesz pełen dostęp
  • Symulacja egzaminu
  • Najlepsze w Polsce materiały
  • Gwarancja sukcesu

Logo Szekla

Przejdź do góry strony